“Yapmak istediğim şey, Victoria OcampoYaptığı her şeyle İsviçre'de ve genel olarak Avrupa'da tanınsın. Ve her şeyden önce Ansermet'le olan ilişkisi nedeniyle. Victoria'nın sanat için ve dergisiyle yaptığı her şey GüneyOnu iflasa sürükleyen bu durum onun büyük bir hayırsever patron olmanın ötesinde tutkulu olduğunu görmenizi sağlıyor. “O bir savaşçıydı” diyor Nİsviçre'den, Leonardo García Alarcón, Arjantin-İsviçre şefi Capella Mediterranea'nın bestecisi, derleyicisi ve yöneticisi. Yepyeni çalışmamız yeni çıktı Ernest ve Victoria İsviçre tiyatrosu La Cité Bleue Genève'de Alarcón multidisipliner bir alanda yeniden keşfedildi 2014'ten bu yana kendisine yeni bir hayat vermek için yapılan teklifi kabul ettiğinde ise bir caz kulübü üslubuyla.
Alarcón'un 1997'de Cenevre'ye vardığında yaptığı ilk şey Jorge Luis Borges'in mezarını ziyaret etmek oldu. “Müzisyenin anısına Borges'in 'Ben Victoria'nın bir hayaliyim' dediğini okuduğumda çok etkilenmiştim. “Bilmiyordum ve bu beni çok meraklandırdı.”
İşin arkasındaki hikaye Ernest ve Victoria Bir destan gibi. Başlangıç noktası yazışma kitabıydı Cuma kruvasanları Arjantin entelektüel modernitesinin kilit isimlerinden biri arasında (geçişen hayatlar) –Victoria Ocampo– ve L'Orchestre de la Suisse Romand'ın kurucusu, modern repertuar konusunda uzmanlaşmış prestijli bir İsviçreli orkestra şefi –Ernest Ansermet–. 1924 ile 1969 yılları arasındaki uzun bir dönemi kapsayan, yayımlanan mektupların tamamı okunsa bile, Ansermet'in ailesinin tüm mektupların düzenlenmesine izin vermemesi nedeniyle ilişkinin açığa çıkmayan detayları vardır.
Ancak AlarconMüzisyen olmasının yanı sıra yorulmak bilmeyen bir araştırmacıdır. “Asistanım Pierre Scheid ve ben Ansermet'in torunuyla temasa geçtik ve o bize, tüm harflerin bilinmesini istemeyen bir teyzesinin olduğunu söyledi. Daha sonra bunların arşivlendiği Cenevre Halk Kütüphanesi'ne gittik, ancak bize bunlara başvurma yetkisini veren adam öldü. Pierre Scheid tekrar talepte bulundu ve sonunda kütüphane bize yetki verdi. Ve şimdi bu kartlar gösterinin bir parçası Ernest ve Victoria”.
İşi tamamlamak için rastgele ve esrarengiz bir şekilde bir araya gelen başka bir inanılmaz parça daha vardı. Alarcón, “Sürekli çalan on altı müzisyenimiz var” diyor ve şöyle devam ediyor: Ansermet tarafından kurulan Orchestre de la Suisse Romande. Biz de Alexander Mastrangenlo'dan düzenlemeleri yapmasını istedik. Ve İskender'in büyükbabasının Ansermet'in karısının en iyi arkadaşı olduğu ortaya çıktı. 'Dedemin mektupları elimde. Bunları okumak istiyor musun?' dedi bize. Ve güzel olan şey, Ansermet'in karısı Juliette'in ona yalan söylediği bir mektup bulmamızdır: Ona bir arkadaşıyla New York'a gideceğini, gerçekte ise Buenos Aires'e gideceğini söyler. Victoria Mar del Plata'daydı ve Juliette onu orada arayacak. Victoria onu lüks bir otelde yemek yemeye davet eder ve gardırobunu oraya daha uygun bir kıyafetle değiştirir. Sonra mektupta şunu okuyoruz: 'Kocamın Victoria'ya aşık olup olmadığını bilmiyorum ama sizi temin ederim ki aşık oldum.' “O mektubu okumayı bitirdiğimde Paris'teydim ve ağladım çünkü özlediğimiz tek şey buydu.”
– Bir yazışmaya kaydedilen kırk yıllık bir ilişkide söylenecek çok şey olmalı. Eserde neyi anlatmayı seçtiniz?
–İstediğim Victoria'nın kim olduğunu göstermekti ve bunu önce Guinevere'ye göstermekti, çünkü bu gizli bir aşk hikayesiydi ama her şeyden önce sınırsız hayranlığın hikayesiydi ve Victoria'nın kim olduğunu bilemezdiniz. Arjantinli yönetmen Marcial di Fonzo Bo'yu aradım, Cenevre'de zaten birlikte çalışmıştık ve ona ne yapmak istediğimi yalnızca kendisinin anlayabileceğini söyledim. Ben de Marcial'dan bir dramaturji yapmasını istedim, sonunda o bunu Alejandro Tantanian'la birlikte yaptı. Sahneleme ve senaryo da Marcial'a ait. Marcial o kadar çok şeyi değiştirdi ki neredeyse onun eseri. Herhangi bir yaratıcı süreçte olduğu gibi bu tamamen normaldir.
–Victoria ve Ansermet'in yanı sıra sahnede başka karakterler de var mı?
–Jorge Luis Borges ve Igor Stravinsky. Borges, Victoria'nın önünde konuşmaktan korkuyordu çünkü onun bilgisinin kendisininkinden çok daha üstün olduğunu düşünüyordu. Borges çok mütevazıydı. Ama bence bunu kastetmişti çünkü Victoria uzun konuşmalarda onu pek çok kez düzeltmişti ve şimdiye kadar kimse Borges'e bunu yapmamıştı. Bence buna izin veren tek karakter o. Ve Victoria ile Stravinsky arasında gerçekten muazzam bir ilişki vardı. Stravinsky'nin kariyerinin başlarında Cenevre Gölü kıyısındaki evinin kirasının Victoria tarafından ödendiğine inanılıyor. Bu yüzden dört karakterin orada olması ve konuşması gerekiyor. Hepsinden önemlisi, Guinevere onları bir şekilde bir araya getirdiği için. Stravinsky, Ansermet ve Borges gibi burada yaşadı. Ve Victoria'nın Ansermet'i vardı.
Arjantin-İsviçreli şef Leonardo García Alarcón.
–Hintli şair, yazar ve ruhani lider Rabindranath Tagore, Victoria'ya çok yakındı, hatta onu Arjantin'e getirip Béccar'daki evinde kalmıştı. Neden işin içinde değil?
–Karakter olarak orada değil ama Victoria'dan mektuplarda ve alıntılarda çokça bahsediliyor. Ve gösterinin başladığı kupa maçında. Seanslar yaptığı biliniyordu, yani bu var olacak. Bir gösteri için harika.
–Ansermet’i nasıl tanımlarsınız?
–Dünyanın en uzun orkestrasını 49 yıl yönetmiş şeftir. Kendi kurduğu Orchestre de la Suisse Romande'dir. Müzikle ilgili pek çok kitap yazdı ama hepsinden önemlisi, 20. yüzyılın başında dünyadaki tüm bestecilerin, hatta ona orkestrasyonu ve müziği hakkında ne düşündüğünü soran Stravinsky'nin bile en çok saygı duyduğu orkestra şefiydi. Bu yüzden herkese bu kadar çok Stravinsky müziği, Diaghilev'in Rus baleleri, Altılı Grup'u yönetti. Ansermet, 20. yüzyılın başlarındaki yenilikçiler olan tüm bu besteciler topluluğunun yöneticisiydi.
–Ve modern repertuvara olan tutkusuyla Victoria'yla yolları kesişti. Anılarında filmin galasının kendisine neler yaşattığını olağanüstü bir şekilde anlatıyor. Bahar ayini, Stravinsky'nin yazdığı.
–Ansermet, Victoria Ocampo'nun tutkulu pençesine düşmek zorunda kaldı. Her yıl bir tekneye binip Buenos Aires'e giderdi. Ve Victoria sayesinde, örneğin tüm Avrupalı bestecilerin eserlerini dünya prömiyeri olarak çalarak benzersiz kilometre taşlarına yalnızca Buenos Aires'te ulaşmadı. Onun etkisi sayesinde Ansermet, Buenos Aires'te her yıl yönettiği bir orkestra kurdu ve bazen Victoria resitalist olarak katıldı. Sanki bu yeterli değilmiş gibi Victoria, Ansermet'in aşağıdaki gibi eserlerin prömiyerini yapmasına aracılık etti: Poppea'nın taç giyme töreni 1926'da (bugün Grand Splendid kitabevinin olduğu yerde), Avrupa'da insanlar Monteverdi'nin kim olduğunu bile bilmiyorlardı.
– Romantizmin ötesinde bir dostluk ilişkisi, karşılıklılık ve teşvik bağı vardı; bu çok benzersizdi çünkü Victoria olağanüstü bir muhataptı, ruhani liderlerden Lacan'a ve her türden entelektüel ve sanatçıya kadar diyaloğu sürdürüyordu.
–Ansermet ile her şeyden çok bir bağ, bir dostluk ve sanat dünyası aracılığıyla yenilikçi olan her şeyin paylaşılmasıydı. Ön planda olun ve bunun bir parçası olun; geçmesini izlemeyin, katılın ve yaratın. Bütün bunlar onlara sonsuz gençlik sağladı. Dünyada olup biten her şeyden haberdar olmak için sürekli iletişim halindeydiler.
– Patron rolünde çizdiği yolun kaybolmuş ve tamamen unutulmuş olması çok yazık. Sadece kendi parasıyla katkıda bulunmakla kalmadı, aynı zamanda zengin arkadaşlarından da fon arayıp elde etti.
–Bu, Arjantin'de daha önce finansmanın nasıl bir şey olduğunu anlatıyor; her şeyin neredeyse tamamen devlet aracılığıyla finanse edilmesiyle tanımlanıyordu. Victoria bu tür bir Arjantin'in parçası değil. İsviçre'de neredeyse yalnızca projelerle işbirliği yapan patronların, hayırseverlerin, projelerin arkasında olan ve yardım edebilecek birini bulmak için mümkün olan her şeyi yapan insanların yolu vardır. Arjantin'de tiyatro, film ve müzik projelerine yardım edebilen tek kişi devlettir, hatta elli yıl veya daha önce çıkarılması gereken yasaları bile köreltmiştir, böylece şirketler ve milyonerler yardım edebilir ve her yerde var gibi vergileri düşebilirler. Avrupa'da ve tüm dünyada kültürel projeler için.
–Yayınlanma tarihi var mı? Ernest ve Victoria Arjantinde?
– Onu almaktan bahsediyoruz. Takım olarak en çok istediğimiz şey Buenos Aires'e, Teatro Colón'a gitmek çünkü Victoria bir saygıyı hak ediyor. Ve ayrıca, Victoria'nın gerçekten sevdiği, bol miktarda tango, Stravinsky, Ravel, Debussy, Honegger ve ayrıca caz içeren tam bir Arjantin şovu.
*Ernest ve Victoria 4, 5 ve 7 Haziran'da İsviçre'nin Cenevre kentindeki La Cité Bleue'de sunuldu.
Alarcón'un 1997'de Cenevre'ye vardığında yaptığı ilk şey Jorge Luis Borges'in mezarını ziyaret etmek oldu. “Müzisyenin anısına Borges'in 'Ben Victoria'nın bir hayaliyim' dediğini okuduğumda çok etkilenmiştim. “Bilmiyordum ve bu beni çok meraklandırdı.”
İşin arkasındaki hikaye Ernest ve Victoria Bir destan gibi. Başlangıç noktası yazışma kitabıydı Cuma kruvasanları Arjantin entelektüel modernitesinin kilit isimlerinden biri arasında (geçişen hayatlar) –Victoria Ocampo– ve L'Orchestre de la Suisse Romand'ın kurucusu, modern repertuar konusunda uzmanlaşmış prestijli bir İsviçreli orkestra şefi –Ernest Ansermet–. 1924 ile 1969 yılları arasındaki uzun bir dönemi kapsayan, yayımlanan mektupların tamamı okunsa bile, Ansermet'in ailesinin tüm mektupların düzenlenmesine izin vermemesi nedeniyle ilişkinin açığa çıkmayan detayları vardır.
Ancak AlarconMüzisyen olmasının yanı sıra yorulmak bilmeyen bir araştırmacıdır. “Asistanım Pierre Scheid ve ben Ansermet'in torunuyla temasa geçtik ve o bize, tüm harflerin bilinmesini istemeyen bir teyzesinin olduğunu söyledi. Daha sonra bunların arşivlendiği Cenevre Halk Kütüphanesi'ne gittik, ancak bize bunlara başvurma yetkisini veren adam öldü. Pierre Scheid tekrar talepte bulundu ve sonunda kütüphane bize yetki verdi. Ve şimdi bu kartlar gösterinin bir parçası Ernest ve Victoria”.
İşi tamamlamak için rastgele ve esrarengiz bir şekilde bir araya gelen başka bir inanılmaz parça daha vardı. Alarcón, “Sürekli çalan on altı müzisyenimiz var” diyor ve şöyle devam ediyor: Ansermet tarafından kurulan Orchestre de la Suisse Romande. Biz de Alexander Mastrangenlo'dan düzenlemeleri yapmasını istedik. Ve İskender'in büyükbabasının Ansermet'in karısının en iyi arkadaşı olduğu ortaya çıktı. 'Dedemin mektupları elimde. Bunları okumak istiyor musun?' dedi bize. Ve güzel olan şey, Ansermet'in karısı Juliette'in ona yalan söylediği bir mektup bulmamızdır: Ona bir arkadaşıyla New York'a gideceğini, gerçekte ise Buenos Aires'e gideceğini söyler. Victoria Mar del Plata'daydı ve Juliette onu orada arayacak. Victoria onu lüks bir otelde yemek yemeye davet eder ve gardırobunu oraya daha uygun bir kıyafetle değiştirir. Sonra mektupta şunu okuyoruz: 'Kocamın Victoria'ya aşık olup olmadığını bilmiyorum ama sizi temin ederim ki aşık oldum.' “O mektubu okumayı bitirdiğimde Paris'teydim ve ağladım çünkü özlediğimiz tek şey buydu.”
– Bir yazışmaya kaydedilen kırk yıllık bir ilişkide söylenecek çok şey olmalı. Eserde neyi anlatmayı seçtiniz?
–İstediğim Victoria'nın kim olduğunu göstermekti ve bunu önce Guinevere'ye göstermekti, çünkü bu gizli bir aşk hikayesiydi ama her şeyden önce sınırsız hayranlığın hikayesiydi ve Victoria'nın kim olduğunu bilemezdiniz. Arjantinli yönetmen Marcial di Fonzo Bo'yu aradım, Cenevre'de zaten birlikte çalışmıştık ve ona ne yapmak istediğimi yalnızca kendisinin anlayabileceğini söyledim. Ben de Marcial'dan bir dramaturji yapmasını istedim, sonunda o bunu Alejandro Tantanian'la birlikte yaptı. Sahneleme ve senaryo da Marcial'a ait. Marcial o kadar çok şeyi değiştirdi ki neredeyse onun eseri. Herhangi bir yaratıcı süreçte olduğu gibi bu tamamen normaldir.
–Victoria ve Ansermet'in yanı sıra sahnede başka karakterler de var mı?
–Jorge Luis Borges ve Igor Stravinsky. Borges, Victoria'nın önünde konuşmaktan korkuyordu çünkü onun bilgisinin kendisininkinden çok daha üstün olduğunu düşünüyordu. Borges çok mütevazıydı. Ama bence bunu kastetmişti çünkü Victoria uzun konuşmalarda onu pek çok kez düzeltmişti ve şimdiye kadar kimse Borges'e bunu yapmamıştı. Bence buna izin veren tek karakter o. Ve Victoria ile Stravinsky arasında gerçekten muazzam bir ilişki vardı. Stravinsky'nin kariyerinin başlarında Cenevre Gölü kıyısındaki evinin kirasının Victoria tarafından ödendiğine inanılıyor. Bu yüzden dört karakterin orada olması ve konuşması gerekiyor. Hepsinden önemlisi, Guinevere onları bir şekilde bir araya getirdiği için. Stravinsky, Ansermet ve Borges gibi burada yaşadı. Ve Victoria'nın Ansermet'i vardı.
Arjantin-İsviçreli şef Leonardo García Alarcón.
–Hintli şair, yazar ve ruhani lider Rabindranath Tagore, Victoria'ya çok yakındı, hatta onu Arjantin'e getirip Béccar'daki evinde kalmıştı. Neden işin içinde değil?
–Karakter olarak orada değil ama Victoria'dan mektuplarda ve alıntılarda çokça bahsediliyor. Ve gösterinin başladığı kupa maçında. Seanslar yaptığı biliniyordu, yani bu var olacak. Bir gösteri için harika.
–Ansermet’i nasıl tanımlarsınız?
–Dünyanın en uzun orkestrasını 49 yıl yönetmiş şeftir. Kendi kurduğu Orchestre de la Suisse Romande'dir. Müzikle ilgili pek çok kitap yazdı ama hepsinden önemlisi, 20. yüzyılın başında dünyadaki tüm bestecilerin, hatta ona orkestrasyonu ve müziği hakkında ne düşündüğünü soran Stravinsky'nin bile en çok saygı duyduğu orkestra şefiydi. Bu yüzden herkese bu kadar çok Stravinsky müziği, Diaghilev'in Rus baleleri, Altılı Grup'u yönetti. Ansermet, 20. yüzyılın başlarındaki yenilikçiler olan tüm bu besteciler topluluğunun yöneticisiydi.
–Ve modern repertuvara olan tutkusuyla Victoria'yla yolları kesişti. Anılarında filmin galasının kendisine neler yaşattığını olağanüstü bir şekilde anlatıyor. Bahar ayini, Stravinsky'nin yazdığı.
–Ansermet, Victoria Ocampo'nun tutkulu pençesine düşmek zorunda kaldı. Her yıl bir tekneye binip Buenos Aires'e giderdi. Ve Victoria sayesinde, örneğin tüm Avrupalı bestecilerin eserlerini dünya prömiyeri olarak çalarak benzersiz kilometre taşlarına yalnızca Buenos Aires'te ulaşmadı. Onun etkisi sayesinde Ansermet, Buenos Aires'te her yıl yönettiği bir orkestra kurdu ve bazen Victoria resitalist olarak katıldı. Sanki bu yeterli değilmiş gibi Victoria, Ansermet'in aşağıdaki gibi eserlerin prömiyerini yapmasına aracılık etti: Poppea'nın taç giyme töreni 1926'da (bugün Grand Splendid kitabevinin olduğu yerde), Avrupa'da insanlar Monteverdi'nin kim olduğunu bile bilmiyorlardı.
– Romantizmin ötesinde bir dostluk ilişkisi, karşılıklılık ve teşvik bağı vardı; bu çok benzersizdi çünkü Victoria olağanüstü bir muhataptı, ruhani liderlerden Lacan'a ve her türden entelektüel ve sanatçıya kadar diyaloğu sürdürüyordu.
–Ansermet ile her şeyden çok bir bağ, bir dostluk ve sanat dünyası aracılığıyla yenilikçi olan her şeyin paylaşılmasıydı. Ön planda olun ve bunun bir parçası olun; geçmesini izlemeyin, katılın ve yaratın. Bütün bunlar onlara sonsuz gençlik sağladı. Dünyada olup biten her şeyden haberdar olmak için sürekli iletişim halindeydiler.
– Patron rolünde çizdiği yolun kaybolmuş ve tamamen unutulmuş olması çok yazık. Sadece kendi parasıyla katkıda bulunmakla kalmadı, aynı zamanda zengin arkadaşlarından da fon arayıp elde etti.
–Bu, Arjantin'de daha önce finansmanın nasıl bir şey olduğunu anlatıyor; her şeyin neredeyse tamamen devlet aracılığıyla finanse edilmesiyle tanımlanıyordu. Victoria bu tür bir Arjantin'in parçası değil. İsviçre'de neredeyse yalnızca projelerle işbirliği yapan patronların, hayırseverlerin, projelerin arkasında olan ve yardım edebilecek birini bulmak için mümkün olan her şeyi yapan insanların yolu vardır. Arjantin'de tiyatro, film ve müzik projelerine yardım edebilen tek kişi devlettir, hatta elli yıl veya daha önce çıkarılması gereken yasaları bile köreltmiştir, böylece şirketler ve milyonerler yardım edebilir ve her yerde var gibi vergileri düşebilirler. Avrupa'da ve tüm dünyada kültürel projeler için.
–Yayınlanma tarihi var mı? Ernest ve Victoria Arjantinde?
– Onu almaktan bahsediyoruz. Takım olarak en çok istediğimiz şey Buenos Aires'e, Teatro Colón'a gitmek çünkü Victoria bir saygıyı hak ediyor. Ve ayrıca, Victoria'nın gerçekten sevdiği, bol miktarda tango, Stravinsky, Ravel, Debussy, Honegger ve ayrıca caz içeren tam bir Arjantin şovu.
*Ernest ve Victoria 4, 5 ve 7 Haziran'da İsviçre'nin Cenevre kentindeki La Cité Bleue'de sunuldu.